Een veilige woonomgeving creëren voor mensen in een herstelproces van een verslaving. Het klinkt vanzelfsprekend. Toch is dit in Nederland nog niet altijd het geval. Waar de klinische zorg in veel behandelingen voorziet, is het voor de deelnemers van een hersteltraject nog steeds erg ingewikkeld om een plek te vinden waar ze stap voor stap kunnen werken aan een terugkeer in de maatschappij.
Weliswaar zijn er organisaties die dit willen veranderen. Point O, gesitueerd in Schaijk, bied huisvesting voor mensen met verslavingsproblemen; een safe house. Samen met de hulp van professionals vinden deze mensen opnieuw hun zelfstandigheid en herstel. Ik sprak met Bregje The-Peters, onderdeel van de directie van Point O. Bregje vertelde mij dat de organisatie drie jaar geleden is ontstaan, gestart vanuit haar eigen ervaring en die van haar broer Peter:
“Peter, mijn broer, heeft jaren een cocaïne- en alcohol verslaving gehad. Op het moment dat Peter daarvan ging herstellen, heeft hij een tijdje, na zijn opname, bij mij en mijn man ingewoond. Toen kwamen we er eigenlijk achter dat het heel lastig is om een veilige woonruimte te vinden. Gedurende een periode dat je eigenlijk zo kwetsbaar bent, zo vroeg in herstel, ben je natuurlijk nog heel vatbaar voor allerlei input en indrukken. Van buitenaf, maar ook van binnenuit.”
Volgens Bregje is dit enorm lastig voor mensen in vroeg herstel “Eenmaal opgenomen vanwege een verslaving, dan zit men meestal enkele weken in een kliniek, afgesloten van de buitenwereld. Je gaat dan heel intens aan de slag met jezelf. Maar daarna, word je losgelaten, en mag je het weer zelf gaan doen. En het is natuurlijk erg ingewikkeld om je een weg te banen door veel verleidingen, en toch proberen weer op het rechte pad te komen. En vaak spelen er ook meer problemen, als gevolg van verslaving. Veel mensen hebben schulden, geen werk, überhaupt geen woning meer. Allerlei problemen die er voor zorgen dat het extra lastig is om een veilige plek te vinden.”
Het is volgens Bregje nog altijd niet vanzelfsprekend dat iemand in Nederland in het proces van herstel verzekerd is van een veilige omgeving om een nieuwe start te maken: “Woonruimte is natuurlijk één van de basisbehoefte van een mens om zichzelf te kunnen ontwikkelen. Het is eigenlijk heel bizar dat we in Nederland zoveel voorzieningen hebben als klinische behandelcentra, maar dat na enkele weken die behandeling wordt opgegeven en dat er dan wordt gezegd “Oké, nou, succes! Ga het nu zelf maar doen.”
“Peter ging vanuit zichzelf op zoek naar een woning. Hij komt uit een warm gezin, en zijn randvoorwaarden waren op orde. Hij vond vlot weer een woning, maar zag om zich heen dat dit niet zo vanzelfsprekend was. Door een gebrek aan een veilige woonomgeving zag hij heel veel mensen in zijn omgeving terugvallen in gebruik, vanwege een gebrek aan veiligheid. Zo hebben velen vaak nog broers, zussen of ouders die drinken, of anderszins nog gebruiken. Ook is er nog geregeld sprake van huiselijk geweld. Dus zo zijn wij eigenlijk begonnen met het creëren van veilige woonruimtes voor mensen in vroeg herstel.”
De woonomgeving van Point O groeide uit tot een organisatie met professionele begeleiding en ondersteuning. Vanuit basaal kamerverhuur verteld Bregje dat ze bij Point O steeds meer zijn gaan professionaliseren: “Het is de bedoeling dat mensen die een jaar bij ons gewoond hebben, uiteindelijk weer op eigen benen kunnen staan. Dus vanuit deze optiek zijn wij ook begonnen met ambulante ondersteuning. Als een bewoner bijvoorbeeld het traject afrond in het safehouse en zelfstandig gaat wonen, wordt een aansluitend ambulant traject aangeboden. En zo zijn wij eigenlijk op een hele natuurlijke wijze gaan kijken hoe wij er kunnen zijn voor hen.”
Wat evenals een belangrijke rol speelt bij Point O naast de veilige ambiance, is de liefde en de Brabantse sfeer: “We vinden het heel belangrijk iedereen zich bij ons iedereen zich welkom en gehoord voelt” Maar ook het stukje respect naar elkaar, eerlijkheid, de warmte en de Brabantse gezelligheid, is volgens Bregje echt kenmerkend voor Point O: “Als er bijvoorbeeld een Amsterdammer bij ons binnenkomt, dan moeten deze de eerste dagen altijd heel hard lachen door alle accentjes om hen heen. Maar vervolgens worden ze dan overvallen door de warmte en de liefde die er bij Point O heerst. En dat is wel onze kracht, want uit liefde gebeuren de mooiste dingen denk ik”, aldus Bregje.
Geschreven door: Kasper Meesters – 23 december 2020